Do roku 1995 byÄšÂy to dwie katedry Anatomii Patologicznej i Fizjopatologii. Pierwsza z nich powstaÄšÂa w 1945 r. ZaÄšÂoĚźycielem i kierownikiem byĚ prof. Aleksander Zakrzewski, lekarz, doktor wszech nauk lekarskich, lekarz weterynaryjny, profesor zwyczajny Akademii Lwowskiej. KierowaĚ on KatedrĂ do 1964 r. (przeszedĚ wówczas na emeryturĂÂ). Kolejno funkcjĂ tĂ sprawowaĚ prof. CzesÄšÂaw Kaszubkiewicz, a od roku 1994 do chwili obecnej prof. Janusz A. Madej. Z anatomiĂ patologicznĂ zawsze poÄšÂĂ czona byÄšÂa weterynaria sĂ dowa. Pierwotnie dziaÄšÂalnoÄšÂĂ naukowa Katedry koncentrowaÄšÂa siĂ na badaniach dotyczĂ cych etiopatogenezy, patomorfologii i diagnostyki zatruĂ i chorób zakaÄšĹnych, zwÄšÂaszcza trzody chlewnej. W tych badaniach, prowadzonych wówczas takĚźe na uĚźytek szeroko pojĂÂtego terenu gospodarczo- -hodowlanego, znaczĂ cĂ rolĂ odegraĚ doskonaÄšÂy specjalista w tych zagadnieniach dr Zbigniew Madej. WspóÄšÂtworzyĚ takĚźe z dr. Romanem Eliasiewiczem profil Katedry, uczestniczĂ c w jej organizacji, doskonaÄšÂy pedagog, oddany studentom w trudnym pionierskim okresie funkcjonowania WydziaÄšÂu. W okresie póÄšĹniejszym Katedra zyskaÄšÂa uznanie i staÄšÂa siĂ wiodĂ cĂ w badaniach dotyczĂ cych etiopatogenezy nowotworów spontanicznych i doÄšÂwiadczalnych ludzi i zwierzĂ t, immunopatologii schorzeĚ pasoĚźytniczych przewodu pokarmowego i narzĂ dów limfatycznych oraz neuropatologii wieku starczego. UtrwaliÄšÂy siĂ w historii Katedry nazwiska prof. CzesÄšÂawa Kaszubkiewicza – inicjatora badaĚ doÄšÂwiadczalnych nad etiopatogenezĂ chorób zakaÄšĹnych zwierzĂ t, prodziekana i dziekana WydziaÄšÂu i prof. Jerzego Kotza – twórcy pierwszej w Polsce szkoÄšÂy cytohistochemików.
WÄšÂród innych osiĂ gniĂÂĂ naleĚźy wymieniĂ wypromowanie piĂÂciu doktorów wywodzĂ cych siĂ z Niemiec, Egiptu i Syrii.
Nauczanie w zakresie patologii ogólnej odbywaÄšÂo siĂ na wrocÄšÂawskim Wydziale Lekarskim. KatedrĂ kierowaĚ prof. Hugon Kowarzyk, wielki uczony erudyta, filozof medycyny. ZajĂÂcia odbywaÄšÂy siĂ do 1952 r., po czym w nowo utworzonej Katedrze Fizjopatologii kierownictwo objĂ Ě prof. WÄšÂadysÄšÂaw Barnecki (1952–1976), a póÄšĹniej prof. Henryk Balbierz (1976–1987) i prof. Jerzy SÄšÂowik (1987–1993). Ostatnim kierownikiem byĚ dr hab. StanisÄšÂaw Graczyk (1994–1995), gdyĚź nastĂ piÄšÂo poÄšÂĂ czenie z KatedrĂ Anatomii Patologicznej. Prowadzone badania w okresie samodzielnoÄšÂci Katedry dotyczyÄšÂy patofizjologii tarczycy, ukÄšÂadu krwiotwórczego i biaÄšÂaczki limfatycznej bydÄšÂa. Profesor Henryk Balbierz zapoczĂ tkowaĚ nowy w owym czasie kierunek immunologii rozmnaĚźania i immunogenetyki w naukach weterynaryjnych.
Z uwagi na zmiany strukturalne zachodzĂ ce na Wydziale oraz na Uczelni, a takĚźe ze wzglĂÂdu na rozwój dyscypliny Katedra kilka razy zmieniaÄšÂa swojĂ nazwĂÂ:
- Katedra Anatomii Patologicznej WyĚźszej SzkoÄšÂy Rolniczej we WrocÄšÂawiu
– Katedra Anatomii Patologicznej i Weterynarii SĂ dowej Akademii Rolniczej (AR) we WrocÄšÂawiu
- Instytut Chorób ZakaÄšĹnych i Inwazyjnych AR – ZakÄšÂad Anatomii Patologicznej
– Katedra Anatomii Patologicznej, Fizjopatologii i Weterynarii SĂÂ dowej AR
– Katedra Anatomii Patologicznej, Fizjopatologii, Mikrobiologii i Weterynarii SĂ dowej AR, a nastĂÂpnie Uniwersytetu Przyrodniczego (UP) we WrocÄšÂawiu
- Katedra Patologii z ZakÄšÂadem Patomorfologii i Weterynarii SĂ dowej oraz ZakÄšÂadem Mikrobiologii.
ZakÄšÂad patomorfologii i weterynarii SĂ dowej
Kierownicy Katedry: prof. dr hab. Aleksander Zakrzewski (1946–1963), prof. dr hab. Marian Kuprowski (1963–1964), prof. dr hab. CzesÄšÂaw Kaszubkiewicz (1964–1994), prof. dr hab. Janusz A. Madej (od 1994).
W 1965 r. utworzono w Katedrze pierwszĂ w Polsce PracowniĂ Histochemii Weterynaryjnej (kierownik – prof. dr hab. Jerzy Kotz), a w 1991 r. – PracowniĂ Biopsji CienkoigÄšÂowej (kierownik – prof. dr hab. Janusz A. Madej). PoczĂ tkowo wykonywano badania morfologiczne klasyczne, a nastĂÂpnie badania opierajĂ ce siĂ na przeciwciaÄšÂach monoklonalnych. W 1999 r. powoÄšÂano PracowniĂ Ekologii ZwierzĂ t ÄšÂownych (kierownik – prof. dr hab. Marek Houszka). Katedra specjalizuje siĂ w onkologii weterynaryjnej. Prowadzi badania nad etiologiĂ i patogenezĂ nowotworów spontanicznych i przeszczepialnych u zwierzĂ t („nude mice”) oraz diagnostykĂ nowotworów przy uĚźyciu m.in. technik immunohisto- i cytochemicznych (przeciwciaĚ monoklonalnych). Ponadto prowadzi diagnostykĂ patomorfologicznĂ chorób zakaÄšĹnych i inwazyjnych zwierzĂ t domowych i dzikich oraz dokonuje ekspertyz naukowych z zakresu medycyny sĂ dowej.
W Katedrze wykonywane sĂÂ
badania sekcyjne zwierzĂÂ
t gospodarskich, towarzyszĂÂ
cych i dzikich, badania histopatologiczne oraz cytologiczne (biopsja aspiracyjna cienkoigÄšÂowa, cytodiagnostyka pÄšÂynów z jam ciaÄšÂa, preparaty odciskowe).
Katedra wspóÄšÂpracuje z: Instytutem Immunologii i Terapii DoÄšÂwiadczalnej PAN we WrocÄšÂawiu, ÄšÂlĂ skim Uniwersytetem Medycznym w Katowicach, Zabrzu i Uniwersytetem Medycznym we WrocÄšÂawiu, Uniwersytetem JagieloÄšÂskim (Collegium Medicum), PaÄšÂstwowym Instytutem Weterynarii w PuÄšÂawach (PIW), Uniwersytetem w Utrechcie (KatedrĂ Morfologii CzynnoÄšÂciowej) oraz Centre de Recherches et Nutrition Humamine d` Auvergne INRA St. Gene`s – Champanelle (Francja) .
W Katedrze wypromowano szeÄšÂciu doktorów z zagranicy: Niemcy (3 osoby), Egipt (1 osoba), Syria (1 osoba) i Algieria (1 osoba) oraz trzy osoby z kraju.
ZakÄšÂad mikrobiologii weterynaryjnej
Katedra Mikrobiologii Weterynaryjnej jest jednĂ z 18 katedr powoÄšÂanych i uruchomionych na Wydziale w 1945 r. ZorganizowaĚ jĂ od podstaw dr Aleksander Ratomski, który kierowaĚ niĂ do roku 1948. W latach 1948–1983 kierownikiem byĚ prof. Adam Skurski, a nastĂÂpnie prof. Witold Golnik. Po wojnie Katedra staÄšÂa siĂ centrum diagnostycznym na potrzeby weterynarii. GÄšÂównym tematem badawczym byĚ problem zoonoz, ze szczególnym uwzglĂÂdnieniem zakaĚźeĚ wywoÄšÂanych przez Listeria monocytogenez oraz reakcje alergiczne i serologiczne przy zakaĚźeniu drobnoustrojami z rodzaju Mycobacterium u zwierzĂ t. Badano zjawiska immunologiczne w listeriozie, indukowano swoiste dla listerii bakteriofagi. Badano komórkowĂ hormonalnĂ odpowiedĚŠimmunologicznĂ w eksperymentalnej yersiniozie i procesy fagocytozy droĚźdĚźaków. Badania wirusologiczne poÄšÂwiĂÂcono gÄšÂównie wirusowi zapalenia tĂÂtnic koni oraz Herpeswirusom koni, prowadzĂ c badania wirusologiczne, serologiczne, epidemiologiczne i rozpoznawcze na potrzeby stadnin koni rasowych oraz prywatnych hodowców koni.
W historii Katedry na trwaÄšÂe zapisali siĂÂ: doc. dr Aleksander Ratomski, prof. dr Adam Skurski, dr hab. BronisÄšÂawa Sielicka, doc. dr hab. StanisÄšÂawa JasiÄšÂska-Lewandowska oraz obecnie zatrudnieni prof. dr hab. Witold Golnik i prof. dr hab. ZdzisÄšÂaw Staroniewicz.