Katedra Biochemii, Farmakologii i Toksykologii powstaÄšÂa w roku 2000 z poÄšÂĂ czenia Katedry Farmakologii i Toksykologii z KatedrĂ Biochemii.
ZakÄšÂad Biochemii 1945–2010
Katedra Chemii Fizjologicznej w latach 1945–1948 byÄšÂa poÄšÂĂ czona z KatedrĂ Fizjologii Uniwersytetu i Politechniki pod kierownictwem prof. A. Klisieckiego. ZajĂÂcia z chemii fizjologicznej dla studentów weterynarii byÄšÂy realizowane razem ze studiami medycznymi pod kierownictwem prof. T. Baranowskiego. ProwadziĚ je miĂÂdzy innymi jedyny przybyÄšÂy do WrocÄšÂawia w 1945 r. asystent z lwowskiego zespoÄšÂu prof. Moraczewskiego dr Franciszek Wandokanty.W 1948 r. nastĂ piÄšÂo rozdzielenie katedr i Katedra Chemii Fizjologicznej pod kierownictwem z-cy prof. dr. Franciszka Wandokantego staÄšÂa siĂ samodzielnĂ jednostkĂ WydziaÄšÂu Weterynaryjnego. W paÄšĹdzierniku 1963 r. kierownictwo Katedry objĂ Ě doc. dr hab. StanisÄšÂaw E. Karpiak, wtedy teĚź ulegĚ wymianie prawie caÄšÂy zespóĚ pracowników dydaktycznych. W 1967 r. KatedrĂ Chemii Fizjologicznej przemianowano na KatedrĂ Biochemii. PozostawaÄšÂa ona pod kierownictwem prof. dr. hab. StanisÄšÂawa E. Karpiaka do 1991 r. W 1970 r. w miejsce trzynastu Katedr WydziaÄšÂu powoÄšÂano poczĂ tkowo trzy, a nastĂÂpnie cztery wydziaÄšÂowe Instytuty. Katedra Biochemii juĚź jako ZakÄšÂad Biochemii, nadal pod tym samym kierownictwem, weszÄšÂa w skÄšÂad Instytutu Nauk Fizjologicznych, którym kierowaĚ prof. dr hab. T. GarbuliÄšÂski. W roku 1982 rozwiĂ zano wydziaÄšÂowe Instytuty i w ich miejsce powoÄšÂano ponownie 13 Katedr. ZakÄšÂad Biochemii staĚ siĂ samodzielnĂ KatedrĂ Biochemii. Po odejÄšÂciu na emeryturĂ prof. Karpiaka w 1991 r. kierownictwo Katedry objĂ Ě dr hab. Jan Hutny, który peÄšÂniĚ tĂ funkcjĂ do 1997 r. W latach 1995–1997 w czasie pobytu J. Hutnego w USA obowiĂ zki kierownika peÄšÂniÄšÂa dr Joanna Wilczek. W roku 1997 kierownictwo Katedry Biochemii objĂ Ě prof. dr hab. Maciej Ugorski. W wyniku kolejnej reorganizacji WydziaÄšÂu w 2002 r. Katedra Biochemii jako ZakÄšÂad Biochemii weszÄšÂa w skÄšÂad Katedry Biochemii, Farmakologii i Toksykologii, pozostajĂ c pod kierownictwem prof. M. Ugorskiego, który od roku 2009 kieruje równieĚź KatedrĂ Biochemii Farmakologii i Toksykologii.
W latach 1948–2010 w Katedrze ÄšÂĂ cznie na etatach naukowo dydaktycznych pracowaÄšÂo 26 osób. 20 z nich uzyskaÄšÂo stopieĚ doktora, dwie doktora habilitowanego, a kolejnych piĂÂĂ po przejÄšÂciu do innych katedr i uczelni uzyskaÄšÂo stopieĚ profesora.
Problematyka naukowa realizowana w Katedrze w okresie 1946–1963: 1. WpÄšÂyw trójterpenów piĂÂciocyklicznych i ich pochodnych na wzrost komórek nowotworowych; 2. Chemizm wstrzĂ sów; 3. Nerwowa i humoralna regulacja narzĂ du krĂ Ěźenia; 4. Fizjologia wydzielania kanalików nerkowych. W okresie 1963–1997: 1. Enzymologia przemiany cukrowej miĂÂÄšÂni w aspekcie porównawczym (robaki, miĂÂczaki, owady, ryby, ptaki, ssaki); 2. Procesy amylolizy glikogenu; 3. Synteza oligomerów glukozy drogĂ niefosforylacyjnej transglikozylacji; 4. WÄšÂasnoÄšÂci transferazowe obojĂÂtnej alfa-glukozydazy krwi i miĂÂÄšÂni. Utlenianie wolnej glukozy; 5. Niektóre zagadnienia enzymologii klinicznej i enzymologii nasienia zwierzĂ t. Od 1998 r.: 1. Etiologia i immunoprofilaktyka salmonelloz, konkretnie udziaĚ organelli zwanych fimbriami w adhezji i inwazyjnoÄšÂci. Badania dotyczĂ klonowania i sekwencjonowania genów adhezyn Fim H, a takĚźe charakterystyki biaÄšÂek Fim H pod kĂ tem wÄšÂaÄšÂciwoÄšÂci biologicznych; 2. Poszukiwania nowych modulatorów opornoÄšÂci wielolekowej oraz wyjaÄšÂnienie tego zjawiska na poziomie molekularnym; 3. Molekularne mechanizmy niewydolnoÄšÂci serca u psów, ÄšÂwiĚ i ludzi; 4. Mechanizmy przerzutowania w raku sutka u suk i u kobiet. Badania koncentrujĂ siĂ na identyfikacji i funkcjonalnej analizie genów i biaÄšÂek zaangaĚźowanych w tworzenie przerzutów oraz na analizie oddziaÄšÂywaĚ tych komórek z mikroÄšÂrodowiskiem narzĂ du docelowego.
ZakÄšÂad farmakologii i toksykologii
Katedra Farmakologii zostaÄšÂa powoÄšÂana na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu i Politechniki we WrocÄšÂawiu w listopadzie 1945 r. W 1963 r. Katedra zostaÄšÂa przeksztaÄšÂcona w KatedrĂ Farmakologii i Toksykologii z dwoma zakÄšÂadami: ZakÄšÂadem Farmakologii i ZakÄšÂadem Toksykologii, tĂ strukturĂ utrzymywaÄšÂa do koÄšÂca lat osiemdziesiĂ tych. W latach 1970–1982 Katedra Farmakologii i Toksykologii byÄšÂa wÄšÂĂ czona do Instytutu Nauk Fizjologicznych. W 2000 r. Katedra Farmakologii i Toksykologii zostaÄšÂa poÄšÂĂ czona z KatedrĂ Biochemii i utworzono nowĂ jednostkĂ KatedrĂ Biochemii, Farmakologii i Toksykologii, z dwoma zakÄšÂadami: ZakÄšÂadem Biochemii i ZakÄšÂadem Farmakologii i Toksykologii.
Organizatorem i pierwszym kierownikiem Katedry Farmakologii byĚ doc. Adam Szwabowicz (1945–1960), a nastĂÂpnie prof. dr hab. Tadeusz GarbuliÄšÂski (1961–1985). W 1986 r. kierownictwo Katedry przejĂ Ě prof. dr hab. Józef DĂÂbowy, który byĚ kierownikiem Katedry Farmakologii i Toksykologii do 2000 r., a nastĂÂpnie w latach 2000–2009 Katedry Biochemii, Farmakologii i Toksykologii. Od 1 wrzeÄšÂnia 2009 r. kierownikiem Katedry Biochemii, Farmakologii i Toksykologii zostaĚ prof. dr hab. Maciej Ugorski.
W 1963 r. po przeksztaÄšÂceniu Katedry Farmakologii w KatedrĂ Farmakologii i Toksykologii z jednoczesnym wyodrĂÂbnieniem dwóch zakÄšÂadów kierownikiem ZakÄšÂadu Farmakologii w latach 1961–1990 byĚ prof. dr hab. Tadeusz GarbuliÄšÂski, a kierownikiem ZakÄšÂadu Toksykologii byĚ w latach 1963–1981 prof. dr hab. MichaĚ Bohosiewicz. Od 1990 do 2003 r. funkcjĂ kierownika ZakÄšÂadu Farmakologii i Toksykologii peÄšÂniĚ prof. dr hab. Józef DĂÂbowy, a od 2003 r. prof. dr hab. BoĚźena ObmiÄšÂskaMrukowicz. Obecnie w ZakÄšÂadzie Farmakologii i Toksykologii pracuje szeÄšÂciu nauczycieli akademickich, w tym dwóch tytularnych profesorów (prof. dr hab. BoĚźena ObmiÄšÂska-Mrukowicz i prof. dr hab. Marcin ÄšÂwitaÄšÂa) oraz trzech doktorów nauk weterynaryjnych (dr ZdzisÄšÂaw Jopek, dr Ewa Kucharczak i dr Marianna Szczypka). Od 1997 r. do chwili obecnej szeÄšÂciu sÄšÂuchaczy studiów doktoranckich ZakÄšÂadu Farmakologii i Toksykologii uzyskaÄšÂo stopieĚ doktora nauk weterynaryjnych.
Do koÄšÂca lat siedemdziesiĂ tych w ZakÄšÂadzie Farmakologii prowadzono badania nad farmakologicznĂ regulacjĂ ukÄšÂadu wegetatywnego w ukÄšÂadzie krĂ Ěźenia.
Od 1980 r. prowadzone sĂ badania z zakresu immunofarmakologii weterynaryjnej, w których okreÄšÂla siĂ na zwierzĂÂtach laboratoryjnych oraz hodowlanych (kurczĂÂtach) dziaÄšÂanie modulujĂ ce odpowiedĚŠkomórkowĂ i humoralnĂ zwiĂ zków pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Efekt immunotropowy badanych leków okreÄšÂlany jest na modelach zwierzĂ t z ukÄšÂadem immunologicznym niezmienionym, poddanym stymulacji antygenowej, poddanym dziaÄšÂaniu lipopolisacharydu z E.coli, poddanym supresji farmakologicznej lub z wywoÄšÂanym eksperymentalnie zespoÄšÂem autoagresyjnym, jakim jest reumatoidalne zapalenie stawów.
Od 2000 r. prowadzone sĂ badania z zakresu farmakokinetyki chemioterapeutyków przeciwbakteryjnych, w których okreÄšÂlane sĂ wskaÄšĹniki farmakologiczne chemioterapeutyków przeciwbakteryjnych w zaleĚźnoÄšÂci od drogi ich podania, wielkoÄšÂci dawki, liczby kolejnych podaÄšÂ, gatunku zwierzĂÂcia, jego pÄšÂci, wieku i sposobu Ěźywienia.
Z zakresu toksykologii weterynaryjnej w latach 1950–1980 prowadzone byÄšÂy badania dotyczĂ ce: laboratoryjnej diagnostyki zatruĂ pestycydami u zwierzĂ t, toksykodynamiki zwiĂ zków fosforoorganicznych, chlorowanych wĂÂglowodorów i niektórych fungicydów.
W latach 1970–1980 wykonano kompleksowe badania skaĚźeĚ gleby i zwierzĂ t metalami ciĂÂĚźkimi z okolicy hut miedzi, stali oraz kopalni wĂÂgla brunatnego i elektrowni.
Pracownicy naukowo-dydaktyczni ZakÄšÂadu Farmakologii i Toksykologii prowadzĂ zajĂÂcia dydaktyczne dla studentów studiów lekarsko-weterynaryjnych w jĂÂzyku polskim i angielskim.
W ZakÄšÂadzie Farmakologii i Toksykologii prowadzone sĂ usÄšÂugi dla firm oraz odbiorców indywidualnych w zakresie diagnostyki laboratoryjnej zatruĂ zwierzĂ t.