Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska wywodzi się z powołanej 1 września 1960 r. Katedry Rolniczego UĚźytkowania Terenów Zmeliorowanych. W roku 1971 powstał Instytut Rolniczych Podstaw Melioracji, w skład którego weszły cztery byłe katedry o kierunku przyrodniczo-rolniczym: Katedra Ekologii Roślin (którą kierowali kolejno: prof. dr hab. Eugeniusz Ralski, prof. dr hab. Włodzimierz Tymrakiewicz, doc. dr hab. Stanisław Bieszczad), Katedra Meteorologii i Klimatologii (kierowana przez prof. dr. hab. Adama Schmucka), Katedra Rolniczego UĚźytkowania Terenów Zmeliorowanych (kierowana przez prof. dr. hab. Józefa DzieĚźyca) i Katedra Torfoznawstwa (którą kierowali kolejno: prof. dr hab. Marian Niklewski, doc. dr hab. Marian Horawski i prof. dr Stanisław Włodarczyk). Instytut funkcjonował w latach 1971–1981.  W tym okresie dyrektorem był prof. dr hab. Józef DzieĚźyc, a zastępcą dyrektora prof. dr hab. Stanisław Bac jr. W 1981 r. z Instytutu wyodrębniono Katedrę o dotychczasowej nazwie Instytutu oraz Katedrę Agro- i Hydrometeorologii. Katedra pod nazwą Katedra Rolniczych Podstaw Melioracji działała do 31 marca 1995 r., gdy dokonano zmiany nazwy na Katedrę Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska. Zmiana ta została podyktowana głównie poszerzeniem problematyki badawczej z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego.

W latach 1981–1991 kierownikiem Katedry był prof. dr hab. Józef DzieĚźyc, w latach 1991–1996 prof. dr hab. Stanisław Rojek, a od 1997 r. dr hab. Lech Nowak, prof. nadzw. W 2000 r. w skład Katedry wchodziły dwa zakłady: Ekologii i Ochrony Środowiska (kierownik prof. dr hab. Władysław Buniak) i Nawadniania Roślin (do roku 2003 kierownik dr hab. Zenobiusz Dmowski prof. nadzw., a w latach 2003−2006 kierownik dr hab. inĚź. Kazimierz Chmura). W roku 2006 w skład Katedry wchodził jeden Zakład Ekologii, Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Gleb i Roślin kierowany przez prof.dr. hab. Zeno- biusza Dmowskiego.

W ciągu 50-lecia istnienia Katedry pracowało  w niej łącznie 35 pracowników naukowo-dydaktycznych i 42 inĚźynieryjno-technicznych. W tym okresie zostało wypromowanych 24 doktorów i dziewięciu doktorów habilitowanych, dwie osoby uzyskały tytuł naukowy profesora zwyczajnego, pięć osób tytuł profesora nadzwyczajnego lub profesora.

Dorobek naukowy pracowników Katedry stanowią 1 192 publikacje oraz 66 dzieł zwartych: podręczników, monografii, skryptów i przewodników do ćwiczeń.

Działalność naukowa pracowników Katedry dotyczy następujących, szeroko pojętych specjalności: rejonizacja przyrodniczo-rolnicza i agroekosystemy; racjonalna gospodarka na uĚźytkach zielonych, ekologia i ochrona środowis ka przyrodniczego, nawadnianie  i uprawa roślin; gospodarka wodna gleb i roślin.

W latach 1973–1999 pracownicy Katedry brali udział w badaniach realizowanych  w ramach 11 problemów węzłowych i resortowo-branĚźowych oraz realizowanych w Katedrze grantów KBN i in. W latach 2000–2009 pracownicy Katedry byli kierownikami lub głównymi wykonawcami kolejnych 6 grantów. Wyniki tych prac referowano na międzynarodowych konferencjach naukowych w Halle, Zurichu, Budapeszcie, Sofii, Meksyku, Bratysławie, Kesztely, Berlinie, Kijowie i Krasnodarze, Pradze, Tel Awiwie, Wiedniu, Koszycach, Brnie.

Katedra zorganizowała 15 sympozjów naukowych oraz była współorganizatorem międzynarodowych konferencji w Izraelu (1997) i Wiedniu (1999, 2002 i 2005).

Pracownicy Katedry pełnili funkcje prodziekana (J. Dzieżyc, S. Rojek, M. Trybała), prorektora (J. Dzieżyc, S. Rojek), a także rektora Uczelni (J. Dzieżyc).

Po 50 latach działalności. Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska zakończyła działalność 31 grudnia 2009 r. Jej potencjał osobowy i materialny zasilił inne jednostki Wydziału, m.in. Zakład Przyrodniczych Podstaw Kształtowania Środowiska  w strukturze Instytutu Architektury Krajobrazu.