Jesteś w: JEDNOSTKI I ORGANIZACJE > JEDNOSTKI MIĘDZYWYDZIÁOWE,POZAWYDZIÁOWE I OGÓLNOUCZELNIANE > Studium Wojskowe
Studium Wojskowe

W wyniku zarządzenia Ministra Obrony Narodowej – Marszałka Polski Michała Roli-Ěżymierskiego z 12 września 1949 r., dotyczącego organizacji studium wojskowego i szkolenia młodzieĚźy szkół wyĚźszych, studenci wydziałów rolniczego i medycyny weterynaryjnej odbywali szkolenie w ramach Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej. Po wyodrębnieniu się WyĚźszej Szkoły Rolniczej, z początkiem roku akademickiego 1951/1952, powołane zostało Studium Wojskowe WyĚźszej Szkoły Rolniczej. Pierwszym kierownikiem został mianowany mjr Stanisław Tomanek, który pełnił tę funkcję do 1961 r., odchodząc do rezerwy w stopniu pułkownika.

W latach 1951–1961 szkoleniem objęci byli mężczyĹşni z czterech wydziałów – Rolniczego, Zootechnicznego, Weterynaryjnego i Melioracji Wodnych.

Szkolenie odbywało się raz w tygodniu na trzech pierwszych latach studiów. Zakończenie szkolenia przeprowadzano na obozach letnich (od końca czerwca do połowy sierpnia) w jednostkach wojskowych m.in. w Zgorzelcu, Ciborzu, Bolesławcu, Gubinie, Krośnie Odrzańskim.

W kaĚźdym roku szkoliło się od dwustu (1951 r.) do czterystu studentów (1960 r.). Po złoĚźeniu egzaminów w czasie trwania obozów letnich studenci mianowani byli na pierwszy stopień oficerski. Wśród absolwentów pierwszych lat funkcjonowania Studium stopnie oficerskie (chorążych) otrzymali m.in. obecni profesorowie naszej Uczelni prof. dr hab. Jerzy Kowalski i prof. dr hab. Teodor Nietupski.

Studium na początku swojej działalności nie dysponowało salami wykładowymi, a jego siedziba znajdowała się w budynku głównym na pierwszym piętrze.

W latach od 1961 do 1965 obowiązki kierownika Studium pełnił płk Edward Dembowski. Kadra oficerska liczyła osiem osób, ponadto zatrudnionych było czterech pracowników cywilnych. Szkolono około 650 studentów. Obozy letnie organizowano w jednostkach wojskowych w KoĚźuchowie, Kłodzku i Krośnie Odrzańskim.

W czasie wszystkich obozów letnich studenci składali przysięgę Ěźołnierską. Na tę uroczystość przyjeĚźdĚźały delegacje władz Uczelni oraz wysokiej rangi oficerowie z dowództwa okręgu (m.in. generałowie Antoni Jasiński, Mieczysław Mazur, Zbigniew Wytyczak i Zbigniew Zieliński), zaś wizytację obozów przeprowadzali m.in. wiceminister obrony narodowej gen. Jerzy Bordziłowski, szef obrony cywilnej gen. Tadeusz Tuczapski, a 9 czerwca 1973 r. wizytę w Studium złoĚźył dyrektor generalny Zarządu Obrony Cywilnej Królestwa Szwecji Ake Sundelin.

Od roku 1965 przez trzynaście lat obowiązki kierownika Studium pełnił płk Edward Szałapak. Kadra Studium liczyła wówczas dwunastu oficerów i czterech pracowników cywilnych. Szkoleniem było objętych około 800 studentów w jednej sali wykładowej, na tzw. „Fermie” przy ul. Wróblewskiego i w dwóch schronach Terenowej Obrony Przeciwlotniczej (TOPL) przystosowanych do prowadzenia zajęć. Od roku 1966 szkoleniem w ramach powszechnej samoobrony objęto równieĚź studentki wszystkich wydziałów Uczelni.

Przełomowym momentem dla szkolonych studentów, jak równieĚź dla kadry było przeniesienie Studium do budynku przy ul. Bartla 6. Szkolenia odbywały się w kilku salach wykładowych przystosowanych do zajęć tematycznych i pomieszczeniach magazynowo- -warsztatowych w piwnicy budynku głównego. Zorganizowano równieĚź niewielką salę tradycji. Ogromny wkład w organizację i wyposaĚźenie sal (przy Ěźyczliwym nastawieniu władz Uczelni – rektora prof. dr. hab. Ryszarda Badury i prorektora prof. dr. hab. Henryka Balbierza) wniosła cała ówczesna kadra Studium, a zwłaszcza jego kierownik płk Edward Szałapak i póĹşniejszy z-ca kierownika płk Anatol Stefański. Obok organizacji procesu dydaktycznego i wyposaĚźenia sal dydaktycznych oficerowie Studium byli inicjatorami: rajdów i rejsów statkiem po Odrze szlakiem II i I Armii Wojska Polskiego, honorowego krwiodawstwa wśród studentów, obchodów związanych ze świętami państwowymi i wojskowymi, spotkań z weteranami wojennymi.

Rajdy szlakiem II Armii Wojska Polskiego rozpoczęto w 1969 r. Były one kontynuowane w latach 1970 i 1971. W rajdach uczestniczyło od 100 do 150 studentów i pracowników Uczelni. Zakończenie odbywało się złoĚźeniem wieńców i kwiatów na cmentarzu Ěźołnierzy II Armii Wojska Polskiego, a następnie manifestacją w amfiteatrze zgorzeleckim z udziałem władz Uczelni i przedstawicieli dowództwa śląskiego okręgu wojskowego. Od 1972 r. rajd zamieniono na Rejs Zwycięstwa (statkiem po Odrze) do Siekierek (cmentarz Ěźołnierzy I Armii Wojska Polskiego). Głównym organizatorem była młodzieĚź studencka, natomiast współorganizatorem odpowiedzialnym za kontakty z wojskiem na trasie rejsu (we wszystkich jego edycjach aĚź do XV) był płk Anatol Stefański. Rejsy jako impreza patriotyczno-rekreacyjna wymagałyby osobnej monografii, a studenci (komendanci i nie tylko) oraz pracownicy (władze Uczelni i uczestnicy) upamiętnienia za wkład pracy i uświetnienie imprezy.

Po przejściu płk. Edwarda Szałapaka do rezerwy kierownikiem Studium od 1979 r. został płk dypl. Kazimierz Olszewski. Od 1979 do paĹşdziernika 1981 r. doskonalono cykle szkolenia, uzupełniano wyposaĚźenie sal wykładowych i kontynuowano formy zajęć i czynów pozaszkoleniowych.

21 paĹşdziernika 1981 r. obowiązki kierownika Studium przejął płk doc. dr Leszek Styś. Po wprowadzeniu stanu wojennego powołana została w Studium grupa operacyjna, której zadaniem było zabezpieczenie posiadanego sprzętu, ochrona obiektów, zbieranie meldunków z terenu Uczelni, koordynacja działań słuĚźb technicznych i administracyjnych Uczelni.

W roku akademickim 1982/1983 szkoleniem wojskowym objęto 439 studentów, a szkoleniem obronno-sanitarnym 361 osób. Obowiązki kierownika Studium 1 grudnia 1982 r. objął płk dypl. Grzegorz Przychodzki, który pełnił je do września 1989 r.

W latach 1982–1989 doskonalono proces dydaktyczny, modernizowano wyposaĚźenie sal wykładowych i kontynuowano przedsięwzięcia pozaprogramowe.

Do roku 1989 około 600 honorowych dawców krwi oddało ponad 200 litrów krwi.

W czerwcu 1985 r. do rezerwy przeszedł długoletni zastępca kierownika Studium płk Anatol Stefański, a jego obowiązki przejął ppłk dypl. Stanisław Zając, który pełnił tę funkcję do 1988 r. Następnym z-cą kierownika Studium od września 1988 r. został ppłk pilot Jerzy Motyl.

Z nowym rokiem akademickim 1989/1990 kierownikiem Studium został płk Wiesław Gwizdowski. Zajęcia dla studentów prowadzono do czerwca 1990 r. Decyzją Sejmu dotychczasowy system szkolenia studentów został przerwany, a studia wojskowe przy wyĚźszych uczelniach rozwiązano. W Akademii Rolniczej we Wrocławiu nastąpiło to jesienią 1991 r.

Oficerowie i pracownicy Studium Wojskowego, którzy przepracowali w nim powyĚźej 10 lat, to: płk płk Anatol Stefański, Edward Szałapak, Stanisław Tomanek, Stanisław Tryk, Józef Wysmyk; ppłk ppłk Józef Amejko, Czesław Garczyk, Józef Janiszewski, Marian Koćma; ppłk rezerwy Anatol ́azarenko, Fryderyk Makuchowski, Stefan Migaj, Edmund Sanojca, Zbigniew Wrona, Bronisław Zapora; mjr Zygmunt Topolewski; kpt. rezer. Stanisław Soroczyński – laborant; chorąży rezer. Mirosław Bizior; st. sierĚźant rezer. Marian Łączkowski – magazynier oraz Julian Then – laborant i Bronisława Sanojca – bibliotekarz.

W okresie 1951–1989 w Studium Wojskowym, jak równieĚź w jednostkach wojskowych (na poligonach) przeszkolono 15 500 studentów, którzy otrzymali stopnie oficerskie i podoficerskie podchorążych. Od roku akademickiego 1974/1975 do 1989/1990 Studium Wojskowe prowadziło szkolenie w zakresie sanitarno-obronnym, obejmujące studentów, którzy ze względów zdrowotnych nie podlegali powszechnemu szkoleniu wojskowemu. Tę formę szkolenia ukończyło ok. 4 500 osób.