Jesteś w: NASZE KORZENIE > DUBLANY > Akademia Rolnicza
Akademia Rolnicza

W czerwcu 1901 r. Sejm Galicyjski podjął starania o nadanie dublańskiej Uczelni rangi Akademii Rolniczej. W lipcu uchwalono jej statut i skierowano petycję do Wiednia – do ministra rolnictwa, który decyzją z dnia 20 listopada 1901 r. wyraził na to zgodę. Jednak absolwenci uzyskiwali tylko tytuł agronoma albo leśnika, zaś stopień doktora – wyłącznie w zagranicznych uczelniach. Zadaniem Akademii według tego statutu było oprócz kształcenia przyszłych właścicieli, dzierĚźawców, administratorów majątków i drobnych posiadaczy ziemskich przygotowanie absolwentów do pracy naukowej. Trzyletni plan studiów zawierał przedmioty podstawowe, specjalistyczne i pomocnicze. Wykłady uzupełniał materiał demonstracyjny, ćwiczenia laboratoryjne, zajęcia praktyczne w uczelnianym folwarku oraz wyjazdy do wzorowych gospodarstw rolnych, młynów, mleczarni, piekarni, niektórych fabryk, na targi i wystawy. Początkowo podjęcie studiów zaleĚźało od wyniku egzaminów wstępnych, a od roku 1919 – wzorem uniwersytetów – podstawą było świadectwo maturalne. Liczba przyjmowanych studentów, wynosząca w WyĚźszej Szkole Rolniczej około dwudziestu rocznie, wzrosła na Akademii do 40–50. W Akademii działało dziesięć katedr kierowanych przez wybitnych profesorów. Byli to: Seweryn Krzemieniewski (Botanika Ogólna z Fizjologią Roślin), Kazimierz Kling (Chemia Ogólna), Kazimierz Miczyński (Uprawa Roli i Roślin oraz Hodowla Roślin), zarazem dyrektor Akademii Rolniczej, zmarły w 1918 r., Bronisław Niklewski (Chemia Rolna i Gleboznawstwo), Karol Malsburg i Karol RóĚźycki (Hodowla Zwierząt), Adolf Joszt (Technologia Rolna), Kazimierz Ajdukiewicz (InĚźynieria Wiejska), Zbigniew Pazdro (Ekonomia Społeczna) oraz Stefan Pawlik (Administracja i Organizacja Gospodarstw Rolnych), dyrektor Akademii w 1919 r. Oprócz zajęć prowadzonych przez katedry działały przy nich „docentury” miernictwa, meteorologii i klimatologii, melioracji, geometrii wykreślnej, ogrodnictwa, pszczelnictwa, rybactwa, weterynarii. Wykładowcami byli równieĚź pracownicy innych lwowskich uczelni – m.in. prof. Stanisław Królikowski z Akademii Medycyny Weterynaryjnej, doc. Eugeniusz Mikołaj Romer ze Szkoły Politechnicznej – znany w przyszłości profesor geografii i kartografii. Bazą dydaktyczną były dobrze juĚź wyposaĚźone laboratoria chemii ogólnej, agrochemii, fizyki, zoologii, uprawy roślin, hodowli zwierząt i muzeum mineralogiczne; takĚźe ogród botaniczny i sad owo cowy, całe gospodarstwo i pole doświadczalne, kierowane od 1912 do 1918 r. przez Janusza Henryka Gurskiego. Ponadto istniały pasieka, mleczarnia, gorzelnia, stacja badawcza maszyn rolniczych z unikatowym kompletem ówczesnych pługów oraz wymienione uprzednio i nowe stacje doświadczalne, bogata biblioteka i czytelnia. W 1902 r. załoĚźono w Dublanach Ogród Pomologiczny. W 1906 r. uruchomiono własną gazownię wykorzystującą torf. W 1907 r. zbudowano wodociąg wody Ĺşródlanej spod odległego 14 km Malechowa, jak teĚź własną elektrownię, montując w nowej hali maszyn Katedry InĚźynierii Wiejskiej generator o mocy 11,5 kW na uĚźytek pomieszczeń Uczelni. W 1908 r. prof. J. Mikułowski-Pomorski rozszerzył działalność stacji chemiczno- -rolniczej juĚź pod nazwą Stacji Krajowej poza dotychczasowe analizy surowców roślinnych – o analizy gleb, a nawet mleka, na potrzeby regionu. Wybudowano dla niej piętrowy budynek, mieszczący równieĚź Katedrę Chemii Rolnej i laboratoria stacji, której personel liczył około trzydziestu pracowników – w tym trzynastu naukowych. W 1910 r. zorganizował teĚź torfową stację doświadczalną, którą rozbudował Bronisław Niklewski, a w trzy lata póĹşniej powstał Zakład Doświadczalny Uprawy Gleb Torfowych pod Sarnami. W 1911 r. załoĚźono stację Hodowli Roślin i Nasiennic twa. Stan inwentarza Ěźywego w 1914 r. liczył: 22–23 konie robocze, 30 krów dojnych i buhaja, 11–14 jałówek, 3 byczki rasy Angeln i Oldenburg oraz 22 sztuki trzody chlewnej – rasy angielskiej białej i kilku krajowych. W owczarni były małe stada kilku ras owiec do celów dydaktycznych, natomiast zootechniczny zakład doświadczalny załoĚźył prof. Karol RóĚźycki dopiero po I wojnie światowej. W dążeniu do dalszego rozwoju Akademii zwrócono się do Sejmu Galicyjskiego o to, aby skierował do ministra rolnictwa uchwałę postulującą szczególnie wysoką dotację na rozbudowę i wyposaĚźenie uczelni w 1913 r. Minister nie tylko ją odrzucił, ale nadto decyzją z lutego 1914 r. zarządził zdeklasowanie Akademii do rangi szkoły średniej. Protesty sejmu i pertraktacje przerwał wybuch I wojny światowej, zaś Akademia zachowała swój status do 1919 r.