Utworzenie Wydziału Rolnictwa nie było zadaniem łatwym. Część kadry profesorskiej pochodzącej ze Lwowa, gdzie Wydział ten naleĚźał do Politechniki, uwaĚźała, iĚź tworzenie go na Uniwersytecie jest zbędne.  W listopadzie 1945 r., dzięki staraniom i inicjatywie prof. Tadeusza Konopińskiego, znalazła się jednak odpowiednia liczba studentów niezbędna do uruchomienia Wydziału. Nie wiem, jak ojciec tego dokonał, ale faktem jest, Ěźe na liście chętnych do podjęcia studiów rolniczych znalazło się nie trzydzieści, ale czterdzieści osiem nazwisk – pisała córka profesora Konopińskiego8. Według innych Ĺşródeł studia rolnicze w listopadzie 1945 r. rozpoczęło 72 studentów lub 98 studentów9.

   Po wielu dyskusjach i naradach władze centralne wyraziły zgodę na uruchomienie Wydziału10. Obok Tadeusza Konopińskiego, który został pierwszym dziekanem, przy jego tworzeniu brali takĚźe udział prof. Franciszek Goc i doc. dr Stanisław Tołpa oraz dr Stanisław Masior. Wkrótce do tego skromnego zespołu dołączył prof. Bolesław Świętochowski, który od 1 lutego 1946 r. został nowym dziekanem. Zwiększenie liczby pracowników w tym roku umoĚźliwiło stworzenie Rady Wydziału11. Prof. Natalia Balicka tak zapamiętała pierwsze posiedzenia tego „ciała”. Rady Wydziału odbywały się w bibliotece Katedry Technologii, uczestnicy gładko się mieścili dookoła jednego stołu; byli tam tzw. przedwojenni profesorowie i wrocławski nabytek, który dopiero miał dorosnąć.  Z początku planowaliśmy i planowaliśmy we wszystkich dziedzinach Ěźycia. Musieliśmy robić plany do roku 1980, robiliśmy to, uśmiechając się ironicznie – kto by na tak odległy czas planował12. Od roku akademickiego 1947/1948 do 1950/1951 dziekanem Wydziału był prof. Stanisław Tołpa, a w 1951 r. prof. Kazimierz Boratyński13.

   JuĚź jesienią 1945 r. przystąpiono do tworzenia pierwszych zakładów, czyli póĹşniejszych katedr. Do wiosny następnego roku na Wydziale Rolnictwa były cztery takie jednostki (Botaniki Rolniczej, Uprawy Roli i Roślin, Sadownictwa oraz Limnologii i Rybactwa), a po roku juĚź dwanaście. Pierwszych studentów przyjął takĚźe Oddział Ogrodniczy. Trzy lata póĹşniej utworzono sześć kolejnych Katedr i Oddział Melioracji Rolnych. Do momentu utworzenia WyĚźszej Szkoły Rolniczej katedr było juĚź dwadzieścia, chociaĚź część z nich pozostawała nieobsadzona14.

   Skromna kadra naukowa w 1946 r. szybko powiększała się i juĚź na początku nowego roku akademickiego na Wydziale Rolniczym było 52 pracowników, w tym trzech profesorów zwyczajnych i siedmiu nadzwyczajnych. Nie oznaczało to jednak stabilizacji sytuacji, bowiem okres ten charakteryzował się dość duĚźym ruchem kadrowym. Liczba pomocniczych pracowników naukowych stale rosła w następnych latach, zaś promocje doktorskie i przewody habilitacyjne zapewniły rozwój własnej kadry. W 1951 r. na Wydziale Rolniczym pracowało 96 osób – 19 profesorów i 77 młodszych pracowników naukowych15.

   Początkowo skład społeczny studentów był bardzo zróĚźnicowany. Studenci pochodzą z róĚźnych stron Polski, ale najwięcej jest ze Wschodu... Sześciu wojnę spędziło w oflagach, kilku na robotach w Niemczech, pozostali walczyli w partyzantce albo w powstaniu warszawskim... są i tacy, którym udało się przeĚźyć obozy w Oświęcimiu i Gross-Rosen – pisała córka T. Konopińskiego o młodzieĚźy studiującej na Wydziale Rolnictwa16. Z roku na rok liczba studentów systematycznie wzrastała. Pod koniec roku akademickiego 1945/1946 było ich 150. W roku następnym tylko na pierwszy rok przyjęto 144 osoby, zaś ogółem na Wydziale studiowało 249 osób17. Pięć lat póĹşniej studiowało juĚź 856 osób, w tym 259 na I roku18. Do końca lat 40. odsetek osób, które „odpadały” ze studiów, był dość wysoki (ponad 43%), ale na początku lat 50. znacznie się zmniejszył (do 13,5 % w roku akademickim 1950/1951)19.

    W pionierskim roku akademickim w nauczaniu dominowały przedmioty ogólne i podstawowe, ale juĚź od roku akademickiego 1946/1947 program został rozwinięty o specjalizacje, które wybierali studenci wyĚźszych lat. Oparty na wzorcach przedwojennych stał on na wysokim poziomie. Studia miały na celu kształcić rolników w sposób wszechstronny, z pewną rozbudową wiedzy w ściśle określonym kierunku.

Od roku akademickiego 1948/1949, zgodnie z zaleceniami ministerstwa dążącego do unifikacji zajęć w skali całego kraju, wprowadzono dwustopniowość kształcenia – 3,5-letnie studia I stopnia i 1,5-roczne II stopnia20. Od roku akademickiego 1947/1948 ministerstwo wyznaczyło limity przyjęć na I rok. W przypadku Wydziału Rolnictwa wynosił on 120 osób, potem zwiększono go o dodatkowe trzydzieści miejsc. W rekrutacji na studia nadal opierano się na egzaminach konkursowych, chociaĚź przy przyjęciu na studia coraz większą rolę odgrywał tzw. czynnik społeczny, zasiadający w komisji egzaminacyjnej21. 

   Przez cały okres 1945–1950 praca prowadzona była w bardzo skromnych warunkach lokalowych w części budynku przy ul. Norwida 25 (Katedry Uprawy Roli i Roślin, Sadownictwa i Warzywnictwa), przy ul. Prusa miała siedzibę Katedra Botaniki Rolniczej, a przy ul. Bartla – Limnologii i Rybactwa. W najgorszej sytuacji był Oddział Ogrodniczy. Dochodziło nawet do sporów z Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej, który zajął pomieszczenia niemieckiej katedry weterynarii oraz połowę pomieszczeń Instytutu Rolniczego przy  ul. Norwida. Pewną poprawę warunków nauczania i pracy przyniosło dopiero oddanie do uĚźytku  budynku przy ul. Cybulskiego w 1948 r.22 Pomimo przekazania Wydziałowi Medycyny Weterynaryjnej budynku przy ul. Dicksteina i zabudowań w folwarku Biskupin problem duĚźego zagęszczenia i niesnasek lokalowych pozostał nie rozwiązany aĚź do 1951 r., gdy Wydział otrzymał gmach przy ul. Norwida 3123.

   Postępująca stalinizacja Ěźycia całej Uczelni dała takĚźe o sobie znać na Wydziale Rolnictwa. W lutym 1950 r. studenci wrocławskiego Wydziału i Wydziału Rolnego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odbyli pierwszą w Polsce naradę w sprawach współpracy ze wsią oraz z uczelniami radzieckimi. Zamierzano takĚźe uaktywnić studenckie zespoły samopomocy i rozpocząć współzawodnictwo w nauczaniu. Nawiązano równieĚź kontakty  z powstałymi spółdzielniami produkcyjnymi, w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych spółdzielców i poziomu produkcji24.

   DuĚźe kłopoty sprawiało zagospodarowanie obiektów doświadczalnych. W większości były one zniszczone lub zrujnowane. Przejęte w 1945 r. gospodarstwo Swojec wraz ze znajdującą się tam stacją doświadczalną były niemal doszczętnie ogołocone i zdewastowane.  W pozyskanym rok poĹşniej zakładzie ogrodniczym na Psim Polu ogromny kompleks szklarniowy pozbawiony był oszklenia. Po odbudowie tego obiektu Oddział Ogrodniczy zyskał największą w Polsce szklarnię doświadczalną. Wyremontowano równieĚź obiekt rolniczoogrodniczy w Cierni (Cyrla) koło Świebodzic, uruchamiając w nim oranĚźerię. W 1947 r. nastąpiła zamiana części majątku Psie Pole na sąsiednie gospodarstwo Pawłowice25. Obok tych obiektów Wydział Rolniczy miał równieĚź majątki w Piastowie (gospodarstwo warzywniczopolowe i szklarniowe) oraz Białkowie. Mało przydatne do celów naukowo-dydaktycznych gospodarstwa w Strzygonowicach, KrzyĚźowej, Trzebnicy, i część majątku w Bielicach w 1949 r. przekazano Państwowym Gospodarstwom Rolnym. TuĚź przed utworzeniem samodzielnej WyĚźszej Szkoły Rolniczej, w 1950 r. prof. Stanisław Bac rozpoczął organizację Wydziału Melioracji Wodnych, opierając się na Katedrze Melioracji Rolnych Wydziału Rolnictwa. Faktycznie jednak Wydział zaczął swoją działalność dopiero w ramach nowej Uczelni26. Na początku lat 50. szykowano takĚźe zmiany w wydziałach: Rolnictwa i Medycyny Weterynaryjnej. PoniewaĚź istniały kłopoty z obsadą katedr hodowlanych, obsługujących oba wydziały, rektor zaproponował stworzenie instytutu międzywydziałowego, który mógłby stać się zalążkiem Wydziału Zootechnicznego, jednak w związku z wydzieleniem się WSR do zmian doszło dopiero na nowej uczelni27.