Page 12 - DZIEJE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU
P. 12

DUBLANY


                          Maria Radomska




                          Dublany, położone nieopodal Lwowa, były siedzibą utworzonej w 1856 r. wzorcowej
                    Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego, która w ciągu niespełna półwiecza, bo już w 1901 r., osią-
                    gnęła rangę pierwszej na ziemiach polskich Akademii Rolniczej. Po I wojnie światowej, jesienią
                    1919 r., Akademia wraz z Wyższą Szkołą Lasową zostały włączone do Politechniki Lwowskiej
                    jako Wydział Rolniczo-Lasowy. Zajęcie Kresów Wschodnich przez Armię Czerwoną zakończyło
                    formalne istnienie Politechniki Lwowskiej, przemianowanej w październiku 1939 r. na Instytut
                    Politechniczny. Wydział Rolniczo-Lasowy podzielono na Instytuty Rolniczy, funkcjonujący nadal
                    w Dublanach, i Leśny we Lwowie. Z kolei pod okupacją niemiecką uruchomiono w kwietniu
                    1942 r. zawodowe kursy rolnicze i analogiczne leśne na poziomie technikum. Ostateczne
                    włączenie kresów do ZSRR spowodowało exodus polskiej kadry naukowej do przesuniętej
                    na zachód ojczyzny. W wyniku tej migracji już w 1945 r. rozpoczął działalność Wydział
                    Rolniczy Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu – protoplasta obecnego Uniwersytetu
                    Przyrodniczego. Natomiast Uczelnia w Dublanach rozwinęła się w pięciowydziałowy Lvivskij
                    Dierżawnyj Agrarnyj Universitet [5].



                                         SZKOŁA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO

                          Założone w 1829 r. we Lwowie Gospodarskie Towarzystwo Galicyjskie [3] skupiało
                    magnatów i szlachtę zainteresowanych podniesieniem wydajności produkcji rolnej – głównego
                    źródła ich dochodów. Dzięki wielkim areałom gruntów ornych, zwłaszcza w magnackich
                    latyfundiach, nawet ekstensywne formy uprawy pozwalały na opłacalny eksport zboża do
                    krajów nadbałtyckich. Jednak już pierwszy rozbiór Polski odciął ten tradycyjny kierunek
                    zbytu ziemiopłodów granicą między wcielonymi do Rosji i Austrii częściami kraju.
                          Książę Leon Sapieha, inicjator utworzenia Towarzystwa i jego pierwszy prezes a za-
                    razem naczelnik Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego we Lwowie i Kasy Pożyczkowej,
                    zaproponował na piątym zjeździe Towarzystwa w 1847 r. ufundowanie wzorcowej szkoły
                    gospodarstwa wiejskiego, aby wykształcić kadrę fachowców, którzy stosując nowoczesne
                    metody produkcji, podniosą opłacalność rolnictwa. Został też przewodniczącym powołanego
                    w tym celu komitetu.
                          Rozruchy Wiosny Ludów i szczególnie krwawa w Galicji rebelia chłopska w latach
                    1846–1847 spowodowały szkody w wielu majątkach, a zniesienie pańszczyzny dekretem
                    cesarza Austro-Węgier z dnia 17 kwietnia 1848 r. pozbawiło ziemiaństwo bezpłatnej siły
                    roboczej. Wzrost zadłużenia prowadził często do parcelacji, a nawet sprzedaży całych mająt-
                    ków cudzoziemcom. Przyczyniło się to niewątpliwie do większego zainteresowania członków
                    Towarzystwa wykształceniem kadry specjalistów rolnych do pracy w ich posiadłościach.
                          W 1853 r. za zgromadzone w ciągu paru lat 44 294 złotych reńskich zakupiono w Du-
                    blanach odległych od Lwowa o 7 km folwark o areale 707 mórg na gospodarstwo szkoły.
                          Uroczystość otwarcia Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego odbyła się 9 stycznia 1856 r.
                    Uświetnili ją swoim udziałem: namiestnik Galicji – Agenor hrabia Gołuchowski, aktywnie







        Księga1 DZIEJE UP.indb   11                                                                                     2012-02-01   13:22:07
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17